خبرروز

روانپزشکان می‌گویند: تغییرات مغز را پس از مصرف ماده مخدر مت‌آمفتامین می‌شود به حرکت چرخ فلکی غول پیکر تشبیه کرد. بالای این چرخ فلک، حال و هوای معتاد شیشه‌ای دقیقا پس از مصرف است.

او احساس می‌کند باهوش، پرانرژی و شاد است و دیگر غمی در دنیا ندارد، اما خیلی آن بالا نمی‌ماند، چرخ فلک بسرعت راه می‌افتد و کابین شیشه‌ای پایین می‌آید و معتاد همین که نشئگی از سرش می‌پرد می‌شود یک افسرده شکست‌خورده نیمه‌دیوانه، بنابراین ناچار است برای تجربه دوباره آن حس کاذب شادی، باز شیشه مصرف کند.

تقریبا همه شیشه‌ای‌ها می‌گویند امکان ندارد کسی یک‌بار شیشه مصرف کند و معتادش نشود. به عبارتی دیگر، شیشه از همان بار نخست مصرف، تاثیر مخربش را بر مغز آغاز می‌کند و این تاثیر با گذشت زمان بیشتر و بیشتر می‌شود. آیا می‌دانید در نخستین دفعه مصرف این ماده مخدر، معتادان چه احساسی را تجربه می‌کنند؟

دکتر علیرضا نوروزی، روانپزشک درباره شیوه عملکرد شیشه در بدن می‌گوید: این ماده می‌تواند با فریب‌دادن مغز برای آزادسازی برخی مواد شیمیایی خاص، سبب انگیزش احساسات در مصرف‌کننده شود.

او مثال می‌زند: شیشه سبب تولید بیشتر نورواپی نفرین که یک انتقال‌دهنده شیمیایی است در مغز می‌شود و افزایش این ماده به برانگیخته‌شدن احساساتی همچون هیجان‌زدگی، گوش بزنگی و تمرکز می‌شود.

بر اساس گفته‌های این پژوهشگر مرکز ملی مطالعات اعتیاد، ماده دیگری که به واسطه مصرف شیشه در بدن افزایش پیدا می‌کند دوپامین است. اساسی‌ترین نقش این هورمون مغزی، بالابردن احساس لذت در انسان‌هاست، بنابراین طبیعی است در لحظه استفاده از شیشه، با افزایش این ماده، احساس سرخوشی هم به فرد دست می‌دهد.

تا اینجای کار همه چیز خوب به نظر می‌رسد. شاید اصلا کسانی که تا اینجای گزارش ما را خوانده‌اند قضاوت کنند با این حساب مصرف شیشه نباید بد باشد، چون باعث افزایش سرخوشی و تمرکز می‌شود، اما اشتباه می‌کنید. دست نگه دارید! اگر به شما بگویند همه آنها که فلان ماده کشنده را می‌خورند، بلافاصله پس از خوردن ناگهان احساس شادی می‌کنند و باهوش می‌شوند، حاضرید آن سم را امتحان کنید؟ واضح است که هر عاقلی می‌گوید «نه!»، ماجرای شیشه هم همین طور است.

نوروزی درباره تاثیر منفی شیشه بر مغز می‌گوید: مصرف کوتاه‌مدت این مخدر موجب التهاب مغزی می‌شود و وقتی دوره مصرف طولانی‌تر شود، التهاب مغز سبب تخریب بخش‌هایی از قشر آن خواهد شد.

آن‌طور که این پژوهشگر مرکز مطالعات اعتیاد می‌گوید با تخریب بخش‌های مختلف قشر مغز، فرد دچار تغییراتی شدید در خلق و خو و شخصیت می‌شود، به رفتارهای پرخطر جنسی دست می‌زند، با اختلال خواب مواجه می‌شود، هر لحظه امکان دارد تصمیمی ناگهانی و عجولانه و غیرمنطقی بگیرد و رفتارهای خشونت‌آمیزش نیز افزایش پیدا می‌کند. نتیجه این رفتارهای خشن همان اخبار قتل‌های فجیع در صفحه حوادث روزنامه‌هاست که تقریبا هر هفته چند تا از آنها را در روزنامه‌های مختلف کشور می‌بینیم‌ و گروهی دیگر نیز آنقدر فجیع است که در دادگاه‌ها باقی می‌ماند و رسانه‌ای نمی‌شود.

همچنین آزادشدن بیش از اندازه نورواپی نفرین و دوپامین که پیشتر به آن اشاره کردیم نیز تاثیرات منفی دارد، برای مثال نورواپی نفرین سبب بی‌اشتهایی شدید می‌شود و به همین دلیل مبتلایان به شیشه به شکلی بیمارگونه لاغر و رنجور می‌شوند و حتی ممکن است آزادشدن مداوم این ماده سبب انورکسی (بی‌اشتهایی عصبی) شود و دوپامین زیاد هم نوعی سم در بدن محسوب می‌شود.

نوروزی توضیح می‌دهد مصرف شیشه سبب سکته قلبی ،جنون و انواع بیماری‌های روانی دیگر نیز می‌شود و بشدت بر سلامت دهان و دندان تاثیر می‌گذارد.

دهان متی، اصطلاحی است که معمولا پژوهشگران حوزه اعتیاد درباره وضعیت دهان معتادان به شیشه استفاده می‌کنند. دهان متی یعنی دهانی با بافتی از بین رفته، دندان‌هایی سیاه، جرم گرفته و لثه‌های عفونی که معمولا درمان نمی‌شود.

پژوهشی منتشر شده از سوی مرکز دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز نشان می‌دهد احتمال بروز آریتمی (بی‌نظمی ضربان قلب)، التهاب جدار رگ‌ها و آسیب‌دیدگی ریه‌ها در معتادان به شیشه بالاتر است.

بر اساس همین پژوهش اغلب معتادان شیشه‌ای علاوه بر بدبینی و خشونت‌طلبی، عارضه روانی عجیب دیگری هم دارند که به آن توهم حس حشره یا فورمیکاسیون می‌گویند. در این عارضه، معتاد احساس می‌کند حشراتی نامرئی زیرپوست او در حال حرکت هستند و آزارش می‌دهند و به همین دلیل مرتب به صورت و بدنش چنگ می‌زند تا حشرات را از زیر پوستش خارج کند.

حالا که این عوارض را خواندید در باره مصرف شیشه چه فکر می‌کنید؟ این نکته را هم باید به خاطر بسپارید که پژوهش‌های علمی در 20 سال گذشته از سوی مراجع علمی مختلف خارج از کشورمان ثابت کرده است که مصرف طولانی‌مدت مت تاثیری بر مغز می‌گذارد که برای تمام عمر باقی می‌ماند و مصرف‌کنندگان طولانی مدت این ماده اغلب برای همیشه دچار مشکلات گفتاری و حافظه می‌شوند.

مریم یوشی‌زاده / جام جم 

(جام جم)